In memoriam: Ben Visbeek

Ben is op 20 januari 1931 geboren in Amsterdam en begon op 17 september 1945 met de priesteropleiding op ons kleinseminarie in Weert, ging in 1951 naar het noviciaat in Gennep en begon in september 1952 met zijn studie filosofie en theologie in Gemert. Daar werd hij op 21 juli 1957 priester gewijd door monseigneur H. van Elswijk. Hij was een van de 18 die er in dat jaar werden gewijd.

Ben werd benoemd voor Kameroen en ging daarom eerst naar Parijs voor een cursus frans aan de Alliance Française. In Kameroen begon Ben in 1959 opnieuw met de studie van een taal, het ewondo, dat hij later uitstekend zou gaan spreken in Oost Kameroen. Hij deed dit in Bertoua, de latere hoofdstad van Oost-Kameroen. Zijn eerste missiepost was Ndelele, waar hij zijn eerste ervaringen opdeed als missionaris in de “brousse”. Al heel gauw was hij daar alleen tussen mensen die geen ewondo spraken, want het waren Kakas. Daar bleef hij zijn eerste jaren tot hij benoemd werd voor Abong-Mbang. Daar groeide hij uit tot een ware brousse-missionaris, altijd op stap naar de dorpen tijdens de vele “tournées” . Hij zat daar met pater Toon van der Zanden, die zich meer bemoeide met de stad en vooral met de scholen en die ook de contacten onderhield met de ambtenaren, de onderwijzers en de vele kinderen van de missieschool.

Iedereen kende Ben daar als hij in zijn 3CV langs kwam rijden door zijn speciale manier van chaufferen. Als hij naar enkele dorpen moest die moeilijk met dat wagentje te bereiken waren, ging ik met de landrover van Lomié met hem mee zover als we konden en deden dan de rest te voet. 1n 1978 werd hij benoemd voor Essiengbot dat beroemd was om de “boucle de Dja”, een gebied waar je alleen maar met de auto naar toe kon in het droge seizoen. Daar

heb ik hem opgevolgd zoals op meerdere andere missies waar hij ook gewerkt had.

Ben was naast de brousse-pater ook iemand die veel aandacht heeft besteed aan de vorming van de catechisten en de parochieraden. Hij werkte mee aan het vertalen in het ewondo van een missaal voor de catechisten . En samen met anderen aan het maken van cursussen voor de vorming van de parochieraden en de catechese voor volwassenen. Ben wist vaak precies een bijbeltekst te vinden, die we daarvoor nodig hadden.

In 1986 kwam hij voor het eerst in Lomié, waar hij na een jaar studie aan de AFM in Parijs tot 1994 bleef. Toen kwam hij weer terug in Abong-Mbang, waar ik al enige tijd was, en hebben we enkele jaren samengewerkt.

Ben heeft vele jaren samen gewerkt met Jan Schiks. Ze waren bijna onafscheidelijk geworden van elkaar. En langzaamaan kwam de tijd dat ze het stokje moesten overgeven aan de eigen clerus van Kameroen of aan jongere collega’s van onze congregatie of van de Pallotijnen. Ze bleven van de Nederlandse Spiritijnen als de laatste 2 over in het Oosten. En in 2002 was het zover: Ben kwam naar Nederland terug in Weert en enkele tijd later ook Jan Schiks. Daar hebben ze samen in de Fatima-parochie gewerkt, hun feesten gevierd en Ben kreeg er zelfs een onderscheiding van Weert. In 2011 kwamen ze bij ons in Gennep wonen om ‘uit te rusten” van het vele werk als missionaris in Kameroen en hier in Nederland.

In 2006 ben ik samen met Ben en Jan naar Kameroen geweest voor het 50-jarig feest van het bisdom. We gingen er naar de dorpen en missies waar we alle drie wel eens waren geweest. De mensen stonden in een mum van tijd om ons heen en er ging een gejuich op dat ver in de omtrek was te horen, en onze namen werden luid gescandeerd toen ze ons herkend hadden. Wat was dat een mooie reis samen en wat heeft Ben ervan genoten, evenals Jan en ik.

Ben was in Gennep ook heel actief en wilde met alles meedoen als het enigszins kon: voorgaan in de eucharistie, voorbidden en voorzingen bij het breviergebed ’s morgens en ’s avonds, mee helpen in de refter, enz. Hij had zijn gewoonten en daar hield hij heel sterk aan vast tot het niet meer kon, want hij wandelde graag en hij was een doorzetter zoals ik hem altijd heb gekend. Wat zal hij een teksten hebben getypt in Kameroen en in het begin nog in Nederland. De computer was een stap te ver, maar typen kon  hij als de beste en dat liet hij horen ook !

We merkten de laatste maanden dat het voor Ben steeds moeilijker werd om zich te verplaatsen met de rollator. Hij kreeg problemen met zijn gezondheid en werd afhankelijk van de hulp van een verpleegster ’s morgens en ’s avond.  Maar die moesten dan wel precies op tijd komen als het enigszins kon, want daar stond hij op. Hij had vaak last van hoesten en kon dat niet altijd onderdrukken zoals hij dat had gewild. Op den duur werd hij in een rolstoel naar de kapel gebracht en naar beneden. Broeder Jules Habets heeft hem daarbij veel geholpen, ook toen het steeds  moelijker werd en hij ook op zijn kamer moest eten. Hij kwam nog wel enkele keren voor de koffie naar beneden tot enkele dagen geleden.

Ben bedankt voor het vele werk dat je verzet hebt en voor je leven als religieus en missionaris in Kameroen en in Nederland. We hopen dat je nu gelukkig bent in de handen van God.

Heel veel dank ook voor de verzorging door Proteion vanuit de Libermannhof en door onze hoofden van verzorging Gerry Aben en Lisselotte Gasseling, die Ben vaak hebben geholpen en vooral door Jules die altijd voor hem klaar stond.

We verliezen in Ben een fijne collega en zijn familie een geliefde broer en oom.

Dat hij nu rusten mag in vrede.

Helaas moeten wij nu in besloten kring afscheid nemen van pater Ben Visbeek. Wellicht kan hij later in een viering met meerderen herdacht worden.

Namens het provinciaal bestuur,

Kees Bruin

Correspondentieadressen:

De heer J. Visbeek                                        Congregatie van de H. Geest

Lopikhof 1                                                    Spoorstraat 159

Nellestein kamer 306                                     6591 GT Gennep

1108 GH Amsterdam